Odwołanie 1 lipca stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce wznowiło szereg zmian dla pracowników i pracodawców i powrót do ogólnych zasad. Choć na wdrożenie niektórych z nich jest jeszcze czas, to warto się do tego przygotować. Głównie zmiany dotyczą:

Badania profilaktyczne

Podczas trwania epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego, obowiązek kierowania pracowników na badania okresowe był zawieszony. Jednak po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego, pracodawcy i pracownicy są zobowiązani do przeprowadzenia tych badań w ciągu 180 dni od dnia odwołania stanu epidemicznego, co oznacza, że muszą one zostać wykonane do 28 grudnia 2023 r.

W przypadku, gdy w okresie epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego nie był dostępny lekarz medycyny pracy uprawniony do przeprowadzenia badań wstępnych, lub kontrolnych, badania te mogły być przeprowadzone przez innego lekarza. Orzeczenia lekarskie wydane przez tych lekarzy stracą jednak moc po upływie 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.

Od 1 lipca 2023 r. pracodawcy nie mogą zwolnić kandydata do pracy ze wstępnych badań lekarskich, jeśli ubiega się on o stanowisko administracyjno-biurowe i ma aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania analogicznych do występujących na nowym stanowisku. To samo dotyczy kandydatów na inne stanowiska niż administracyjno-biurowe, jeśli ich przyjęcie do nowej pracy następuje w ciągu 180 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Więcej o badaniach lekarskich

Szkolenia BHP

Podczas stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii w Polsce wprowadzono możliwość przeprowadzania szkoleń wstępnych z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Wyjątkiem były szkolenia dla pracowników na stanowiskach robotniczych, pracowników na stanowiskach narażonych na działanie czynników niebezpiecznych, uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu oraz studentów odbywających praktyki studenckie.

Jeżeli termin przeprowadzenia szkolenia okresowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy przypadał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii, lub w ciągu 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, termin ten został wydłużony do 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.

Oznacza to, że szkolenia okresowe z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, które według standardowego harmonogramu powinny odbyć się między 14 marca 2020 r. a 31 lipca 2023 r., muszą zostać przeprowadzone najpóźniej do 30 sierpnia 2023 r. Szkolenia BHP - obowiązki pracodawcy, sprawdź!

Urlopy wypoczynkowe

Podczas stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii z powodu COVID-19, pracodawcy mogli przydzielić swoim pracownikom urlopy wypoczynkowe z poprzednich lat kalendarzowych, do 30 dni urlopu, bez konieczności uzyskania zgody pracownika i bez przestrzegania planu urlopów. Pracownik był zobowiązany skorzystać z takiego urlopu. Ta zasada dotyczyła udzielania zaległych urlopów.

Jednak po odwołaniu stanu epidemicznego, pracodawcy już nie mają podstaw do zmuszania pracowników do korzystania z urlopów (z wyjątkiem okresu wypowiedzenia).

Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi urlopu w tym samym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo, lub najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Pracownik powinien umożliwić pracodawcy spełnienie tego obowiązku i nie powinni uporczywie odmawiać korzystania z urlopów na bieżąco.

Odprawy i odszkodowania

Dzięki temu przepisowi, pracodawca, który doświadczył spadku obrotów lub obciążenia funduszu wynagrodzeń, mógł ograniczyć kwotę wypłacanych odpraw czy odszkodowań. Na przykład, maksymalna wysokość odprawy ekonomicznej odpowiadała 15-krotności wynagrodzenia minimalnego.

Jednak po odwołaniu stanu epidemicznego, powracamy do standardowych kwot wypłat wymienionych świadczeń, zgodnie z przepisami prawa pracy. Jeżeli wypłata danego świadczenia ma nastąpić, począwszy od 1 lipca, kiedy to stan epidemiczny nie obowiązuje już, przysługuje ono w normalnej wysokości.

Zawieszenie obowiązków socjalnych

Podczas stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii z powodu COVID-19, pracodawca, który zauważył spadek obrotów gospodarczych lub istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń, mógł w porozumieniu z reprezentatywnymi organizacjami związkowymi zawiesić pewne obowiązki. Te obowiązki obejmowały tworzenie lub funkcjonowanie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, dokonywanie odpisu podstawowego, oraz wypłatę świadczeń urlopowych, jak określono w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Jednakże, od dnia odwołania stanu epidemicznego, pracodawcy będą musieli wrócić do swoich statutowych obowiązków w zakresie działalności socjalnej.

Inne zamiany

Oprócz wyżej opisanych głównych zmian, jakie weszły 1 lipca po zniesieniu stanu epidemicznego, inne zmiany dotyczą:

• Odpisu na ZFŚS ,
• zakazu konkurencji,
• pracy zdalnej (Praca zdalna - prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika),
• doręczenia pism pocztą,
• zmian systemów czasu pracy.

Ciągłe zmiany i brak czasu na rozwój firmy? Skorzystaj z usług kadrowo-płacowych w payroll360!